31 Mart Vakası Kısaca
31 Mart Vakası, Osmanlı Devleti’nde II. Meşrutiyet’in ilanından sonra İstanbul’da yönetime karşı yapılan büyük bir ayaklanma ve darbe teşebbüsüdür. Rumi takvime göre 31 Mart 1325 (13 Nisan 1909) tarihinde başladığı için bu adla anılmıştır. Bu olay, II. Meşrutiyet döneminin en önemli olaylarından biri olarak kabul edilir.
Sebepleri ve Sonuçları:
- Sebepleri: İkinci Meşrutiyet’in ilanından sonra toplumda ve ordu içinde artan kutuplaşma ve gerginlikler, İttihat ve Terakki’nin uygulamalarından duyulan hoşnutsuzluk, muhalefetin gerici propagandası ve alaylı askerlerin kışkırtılması gibi faktörler etkili oldu. İsyanın planlı ve bilinçli bir hareket olup olmadığı kesinlik kazanmamıştır.
- Sonuçları: Hareket Ordusu tarafından isyan bastırıldı. II. Abdülhamid tahttan indirildi. İsyana katılanlar ve destekleyenler yargılanarak 70 kişi idam edildi, 420 kişi ise çeşitli hapis cezalarına çarptırıldı.
Bu olay, askerî bir isyan olarak ortaya çıksa da sonradan dinî bir hâl almıştır. Üç gün süren çarpışmaların ardından sıkıyönetim ilan edildi ve Padişah II. Abdülhamit yerine V. Mehmed Reşad tahta çıktı. 31 Mart Vakası, Osmanlı tarihinde önemli bir dönüm noktası olarak hatırlanmaktadır.